سر فصل های نوشتار
حرف اول در این آموزش
همانطور که در مورد انسان ها بحث ضریب
هوشی (IQ) را داریم در مورد سازمان ها نیز بحثی داریم تحت عنوان بهره هوشی
سازمانی (OIQ)که دارای شاخص هایی است. در بعضی از سازمان های بین المللی
این ضریب هوشی ثبت و اعلام می شود.
(IQ ) کسری است که در صورت آن هوش
عملکردی فرد و در مخرج سن فرد قرار دارد. هرچقدر این عدد بیشتر باشد نشان
دهنده نبوغ بیشتر است و تقریبا بین100 تا 120یا 130 است. به عبارتی طیف
تغییرات محدود است و در بالاترین حد خود فرد در صورت نابغه بودن 2 برابر
سنش ضریب هوشی عملکرد نشان می دهد.
در مورد سازمان ها طیف تغییر خیلی گسترده است و حتی تا چهارصد در صد نیز
سازمانهایی دارای این ضریب بوده اند. بطور مثال سازمان (KBBC) که حمایت
کننده مالی برندهای معروف از جمله گوگل، آمازون و ... بوده ضریب هوشی آن
4000 برآورد شده است که باهوش ترین سازمان دنیا نام گرفته است. در شرایط
فعلی اگر برندهای موفق جهانی در زمینه های مختلف چه بحث تولید، چه خدمات و
... بررسی گردد حتما پشت همه آن ها یک یا چند شرکت موفق مشاوره مدیریت وجود
دارد. جالب این است که یکی از عوامل هوشمندی این سازمان های باهوش استفاده
از صنعت خدمات مشاوره مدیریت است.
پیتر دراکر می گوید "مدیریت نه علم است نه
هنر بلکه عملی است که از مواجهه و کسب تجربه در گستره وسیعی از شرکت ها در
صنایع گوناگون آموخته می شود". اما یک مدیر اجرایی از چنین فرصتی برخوردار
نیست. او با سازمان واحد یا حداکثر با تعداد کمی سازمان کار می کند و نمی
تواند این تجربه گسترده را شخصا کسب نماید و در ضمن این تجربه متنوع را نمی
تواند شبیه سازی کند. اما در مقابل مشاوران مدیریت از سازمان ها فراتر می
روند و می توانند به چنین تجربه ای دست یابند. در شرایط فعلی محال است یک
سازمان بتواند بدون پشتیبانی یک یا چند سازمان مشاوره مدیریت از یک حدی
موفق تر شده و ضریب هوشی آن بالاتر برود. متاسفانه صنعت مشاوره مدیریت در
ایران خیلی پویا نبوده و مشاوران ما نیز خیلی موفق نبوده اند.
اتفاق پیش آمده اخیر در سطح جهانی باعث شده صنعت مدیریت مشاوره رشد زیادی
نماید و تحولات و نقاط عطف چشمگیری صورت پذیرد. مثل زنجیره تامین،
بازمهندسی، تحول سازمانی، استراتژی، تجارت الکترونیک و ... در همه این بحث
ها رشد صنعت مشاوره قابل توجه بوده و جالب است که در حال حاضر بیشتر از 1
میلیون نفردر صنعت مشاوره مدیریت در حال اشتغال داریم.
بحث مشاوره مدیریت در حال حاضر به دلیل گردش نقدینگی بالای، از آن تعبیر به
صنعت شده است از آنجایی که هرخدمت باید آنقدر بزرگ باشد که بتوان به آن
عنوان صنعت را داد و آن را با صنایع مختلف مقایسه کرد مانند صنعت حمل و
نقل صنعت غذا در نتیجه این موضوع نشان دهتده گستردگی مشاوره مدیریت می
باشد.
آمار نشان می دهد بین رشد اقتصادی کشور ها (GDP) و وضعیت صنعت مشاوره رابطه
مستقیم وجود دارد و هرسالی که رشد صنعت مشاوره بهتر بوده، رشد اقتصادی هم
بهتر شده است.
نکته بعدی در مشاوره مدیریت کسب در آمدهای بالای این صنعت می باشد که می
توانند نقش پیشران در توسعه اقتصادی کشورها داشته باشد. حدود 90 شرکت از
100 شرکت برتر دنیا که در لیست فورچون هستند و بیش از 80 شرکت از 100 شرکت
بزرگ آمریکا در طول یکسال از خدمات شرکت مکنزی استفاده کردند. جالب
اینجاست که 89 شرکت از 100 شرکت برتر دنیا و همچنین بیش 4/3 از 500 شرکت
برتر دنیا از خدمات شرکت اکسنچر هم استفاده کردند یعنی شرکت ها همزمان از
خدمات مشاوره سازمانن های متعددی استفاده می کنند. از طرفی شرکتهای مشاوره
مدیریت نیز همزمان به شرکت های فعال در صنایع مشابه که رقیب هم محسوب می
شوند فعالیت می کنند.
دو نهاد مطرح بین المللی که دارای سازوکارهای گسترده در بحث خدمات مشاوره مدیریت می باشند شامل:
1- انجمن بین المللی موسسه مشاور مدیریت
2- فدراسیون اجرایی اتحادیه های مشاوره مدیریت
1- مشاوره مدیریت (Management
Consulting): معمولا گروه، فرد یا سازمانی است که مشاوره مدیریت ارائه می
دهد باید مسئله سازمان را شناسایی کند، راه حل برای آن ارائه کند و حتی در
اغلب موارد در بحث اجرا کمک جدی به سازمان کند.
2- ارائه توصیه مدیریت (Management Advising): وظیفه مشاور این است که با
تجربه و دانشی که دارد بتواند به سازمان کمک کند مسئله اش را بشناسد و یک
سری توصیه های کلی را ارائه دهد. فرد درگیر اجرای توصیه نمی شود خود سازمان
باید آنرا اجرا کند.
3- مشاوره روانشناسی (Management Counselling): عمدتا ان فرد به صورت یک
مشاوره روانشناسی کنار مدیر است به آن کمک می کند که به موقع یکسری تصمیمات
را بگیرد و بداند در هیئت مدیره چگونه صحبت کند، در چه جلسه ای چه نکته
هایی را مطرح نماید و ....
تنها 2 درصد از شرکتهای مدیریت سایز بزرگ دارند و همین 2 درصد بیش از 50
درصد درآمد صنعت مشاوره را به خودشان اختصاص می دهد. پرسنل شرکت های مشاوره
مدیریت تنها کسانی که مدیریت خوانده اند نیست بلکه پزشک، هنرمند و.. نیز
استخدام کرده اند و برای آنها یک دوره مدیریت سازمانی برگزار می کنند.
تقریبا از 100 شرکت برتر د نیا مدیر 90 نفر در شرکت های مشاوره مدیریت
بودند. در واقع شرکت های مشاوره مدیریت نه تنها مستقیم خدمات مشاوره ارائه
می دهند بلکه مدیران آینده را نیز می سازند.
حرف آخر در این آموزش
یک بعد مهم خدمات مشاوره، تمرکز صنعت است
یعنی یک شرکت مثل (BCG) هم برای هر گرایش و هم برای هر صنعت متخصص دارد و
ترکیب این صنعت و زمینه گرایش تخصصی باعث می شود که بتواند مسئله شرکت را
در صنعت خاص و در بعد خاص مدیریتی حل کند.
بیشتر بخوانید: چرا و در چه زمانی به صنعت مشاوره مدیریت نیاز داریم؟